Vulkaanuitbarstingen
Grote vulkaanuitbarstingen kunnen veel stof in de atmosfeer brengen. Dit stof reflecteert zonlicht en heeft daardoor een koelend effect. Gewoonlijk verdwijnt het stof binnen een paar jaar vanzelf weer uit de atmosfeer. Satellietwaarnemingen bevestigen dat sterke vulkaanuitbarstingen een flinke invloed kunnen hebben op de warmtebalans van de aarde. Zo wordt de tijdelijke onderbreking van de stijging van de wereldgemiddelde temperatuur in 1992 en 1993 toegeschreven aan de uitbarsting van de vulkaan Pinatubo op de Filippijnen in juni 1991. De temperatuur op aarde daalde in deze periode met gemiddeld 1°C. In 1883 zorgde de uitbarsting van de vulkaan Krakatau op Indonesië voor een gemiddelde temperatuur daling van 1.8°C en bleef tot 1888 over de hele wereld onder normaal.

Van vulkaanuitbarstingen vanaf de 18e eeuw zijn hun gevolgen voor het weer op aarde te achterhalen. De 2 bekendste zijn de Laki spleeteruptie op IJsland in 1783 en de uitbarsting van de Tambora in 1815.
Vooral de uitbarsting van de Tambora is beroemd geworden. In 1816 volgde het jaar zonder zomer. In Noord-Amerika kwam tot ver in de zomer nachtvorst voor, en in Europa werd tijdens deze zeer slechte zomer een beroemd boek geschreven: "Frankenstein". Ook na de Laki spleeteruptie sneuvelden er in Europa en Noord-Amerika enkele kouderecords.

Latere erupties hadden minder dramatische gevolgen:
Krakatau (Indonesia, 1883, 0.3 °C),
Santa Maria (Guatamala, 1902, 0.4 °C),
Katmai (Alaska, 1912, 0.2 °C),
Agung (Indonesia, 1963, 0.3 °C),
EI Chich6n (Mexico, 1982,0.5 °C),
Pinatubo (Philippines, 1991, 0.5 °C).
Raikoke ( Korillen-eilanden bij Japan, juni 2019),
Ulawun (Papoea-Nieuw-Guinea, juni augustus 2019)
In alle gevallen duurt het effect van grote erupties ongeveer 2 jaar. Zo was in 1993 de stofsluier van de Pinatubo al weer verdwenen.

De Krakatau leverde jarenlang op aarde dramatische rode en purperen tinten bij opkomende en ondergaande zon. Bij de EI Chichon waren de eerste afwijkingen in de schemering in januari 1983 opgemerkt. Bij de Pinatubo waren de eerste effecten in augustus van dat jaar zichtbaar in Nederland. Het duurde drie jaar voordat de hemel weer haar normale aanzien had. Bij de Ulawun verschenen begin juli 2019 de eerste effecten op de schemeringskleuren, met dieprode kleurbanden langs de horizon voor zonsopkomst en na zonsondergang. Vanaf augustus was het hemelpurper zo sterk dat het hele landschap in een purperroze gloed werd gehuld.

Vulkanisme brengt ook C02 in de atmosfeer. Gemiddeld (over vele jaren uitgemiddeld dus) is de betekenis ervan echter, als je het met C02 t.g.v. menselijke activiteit vergelijkt, vrij beperkt. De hoeveelheid C02 die door vulkanisme wordt geproduceerd is hooguit in de orde van enkele honderden miljoenen tonnen per jaar. (vs. 32 miljard ton [2008] t.g.v. menselijke activiteiten voornamelijk door verbranding van fossiele brandstoffen).