25/03/2012
Minder Europese tarwe. Alarmerende weersituatie drukt opbrengsten.
Europese tarwe en koolzaadgewassen lopen het risico dat de droogte de opbrengsten nog verder kan verlagen, nadat het vriesweer in de vorige maand enkele velden verwoestte, zo stellen analisten.
Frankrijk, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Noord-Italië hebben sinds januari minder regen dan normaal gekregen, zo blijkt uit weerdata van de Europese Unie.

Regenval in Noord-Frankrijk, Engeland en Noord-Italië was dit jaar 23 tot 47 procent lager dan het langjarig gemiddelde.

Daarnaast wordt door een agrarisch meteoroloog verwacht dat het in deze regio’s in de komende 30 dagen droger en warmer wordt dan normaal het geval is. In april en mei zal er wel wat regen vallen, maar of het significant genoeg zal zijn om de droge periode van daarvoor te compenseren is onzeker. Daarom is volgens sommige analisten de situatie in Europa alarmerend en gaat dit volgens hen een ondersteunde factor zijn voor de markten in de komende weken.

Normaal gesproken verbouwt de EU ongeveer 20 procent van de totale zachte tarwe wereldwijd. Een analist van Offre et Demande Agricole verwacht echter dat door de koudegolf in februari veel van de oogst verloren is gegaan. Het instituut heeft zijn verwachtingen voor de productie van zachte tarwe in de EU daarom verlaagd met circa 5 miljoen ton tot 127 a 128 miljoen ton. In Frankrijk komt de oogst naar verwachting 2,5 miljoen ton lager uit, in Duitsland 2 miljoen ton en in Polen 1 miljoen ton, aldus de analisten.

Franse tarwe dat voor november wordt geleverd, werd in Chicago hoger geprijsd dan graan voor december. Kopers moeten nu 261,86 dollar per ton betalen voor Franse tarwe, wat 12,77 dollar per ton meer is dan voor zacht rood wintertarwe. Hieruit blijkt wel dat Europees graan is gestegen ten opzichte van Amerikaans graan vanwege de bezorgdheid over de beschadigde gewassen. De huidige droogte is daarbij een extra risico voor de opbrengsten en blijft de gemoederen voorlopig bezighouden.

17/04/2012
Slecht nieuws voor Vietnam als grote rijstexporteur: het stijgen van de zeespiegel maakt de rijstteelt in de Mekongdelta stilaan onmogelijk. De oplossing is een variëteit die langer dan twee weken onder water kan staan en geen last heeft van het zout. Maar die zit nog in de ontwikkelingsfase.
Een variëteit die tolerant is voor overstromingen – de zogenaamde scubarijst – bestaat wel al, maar biedt slechts de helft van de oplossing. "We zoeken nu naar een variëteit die ook de problemen met saliniteit aanpakt", verklaart wetenschapper Bjorn Ole Sander van het Internationale Rijstonderzoeksinstituut (IRRI). Het Instituut werkt hiervoor samen met Vietnamese collega's in Los Banos, op 63 kilometer van de Filipijnse hoofdstad Manilla.
Scubarijst komt uit de Indiase deelstaat Orissa. Ze groeit verder na zelfs veertien dagen van overstroming, terwijl andere variëteiten in zulke omstandigheden afsterven na een week. "Die hebben we verkregen zonder genetische manipulatie", benadrukt Sander.
Maar de zoektocht naar een zoutbestendige variëteit om met de scubarijst te kruisen, belooft een grotere uitdaging te worden. "Het zal minstens vier jaar duren om een soort te ontwikkelen die beide eigenschappen combineert. Het zou wel het antwoord zijn op de problemen met overstromingen en saliniteit in de Mekongdelta als gevolg van het stijgen van de zeespiegel", voegt hij eraan toe.

Het zout water van de Zuid-Chinese Zee stroomt nu via de delta tot 40 kilometer landinwaarts, terwijl dat 30 jaar geleden nog maar 10 kilometer was. "De toekomst van het deltagebied staat op het spel. Daarom werken we samen met het IRRI aan deze rijstvariëteit", zegt Nguyen Van Bo, voorzitter van de Vietnamese Academie van Landbouwwetenschap in Hanoi. "Zeven procent van de rijstvelden in de delta worden getroffen door de stijgende zeespiegel."
Nu al geven heel wat rijstboeren er de brui aan en gaan ze garnalen kweken, legt Van Bo uit. "Vroeger waren de rijstteelt en garnalenkweek seizoensgebonden activiteiten."
Dit is nog maar het begin van de ellende voor de Vietnamezen in het deltagebied, waarschuwden Aziatische wetenschappers en klimaatexperts op een congres in Bangkok vorige week. Ook studies van de Wereldbank noemen de gemeenschappen in de Mekongdelta de grootste slachtoffers van het oprukkende zeewater in de 87 ontwikkelingslanden die werden onderzocht.
De delta is goed voor bijna de helft van de 42 miljoen ton volle rijst die in Vietnam – na Thailand de grootste rijstexporteur ter wereld – wordt geproduceerd. In 2011 voerde Vietnam een recordhoeveelheid van 7 miljoen ton rijst uit, vooral naar de Filipijnen en andere Aziatische markten.

08/08/2012
Er is een nieuwe internationale voedseloorlog op komst, voorspelt de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs. Snel groeiende tekorten aan tarwe en maïs jagen de prijzen op en zullen binnen enkele maanden leiden tot voedseltekorten in de arme delen van de wereld, schrijft de bank in een beleggingsadvies waarin het zijn klanten aanraadt snel in tarwe te beleggen, zeker wanneer de weersomstandigheden verder verslechteren. Niet alleen misoogsten in Oost-Europa, Rusland en Noord-Amerika bedreigen de voedselreserves in de wereld. Een aanzienlijk deel van de Amerikaanse maïsoogst wordt ook nog eens verstookt tot methanol en verdwijnt in benzinetanks.

De zakenbank voorziet dat de wereldwijde tarwevoorraden de komende maanden krimpen tot het laagste niveau sinds de voedselrellen van 2008 in dertig landen, toen de graanprijs in korte tijd meer dan verdubbelde. Goldman Sachs signaleert een snel escalerend conflict tussen de gebruikers van maïs. Dit graan dient als voedsel voor mens en dier, maar houdt als grondstofvoor bio-ethanol ook veel Amerikaanse auto's gaande. Door de aanhoudende droogte in de VS is de maïsoogst te klein om aan de vraag te voldoen. De vraag naar veevoer en bio-ethanolgrondstof dreigt de voedselvoorziening van mensen in gevaar te brengen. De Amerikaanse regering zal daarom moeten terugkomen op zijn wettelijke eis dat minstens een derde van de maïsoogst gebruikt moet worden voor de productie van autobrandstof Veertig procent van de Amerikaanse maïsoogst is de laatste jaren in de benzinetank verdwenen.

Ook de prijs van andere granen stijgt door de droogte in de VS. Als gevolg hiervan zullen ook eieren, varkensvlees en rundvlees duurder worden. De problemen stapelen zich op: droogtes in Argentinië, Australië en de Zwarte Zee-landen, Rusland en Kazachstan - normaal gesproken de graanschuren van de wereld - vallen samen met het deels uitblijven van de moesson in India. Daar dreigt volgens wereldvoedselorganisatie FAO tien procent van de rijstoogst te verdrogen. Voor India en China zullen de gevolgen immens zijn: door de stijgende prijzen zullen beide landen te maken krijgen met sterk oplopende inflatie, wat tot politieke onrust in deze landen kan leiden. Zeker als Rusland, Kazachstan en andere voormalige Sovjetstaten hun graanoogsten voor zichzelf houden, zoals zij dat ook deden na de misoogsten in 2008 en 2011.

Relatief warme zeewater rond april zorgt voor een onstabiele atmosfeer, en dus meer kans op buien. Volgens de weerkundigen zal ook Nederland door de klimaatverandering steeds vaker te maken krijgen met stevigere buien, echte stortbuien blijven vooral een lokaal fenomeen. Die kunnen ook in droge tijden wateroverlast veroorzaken.
Zeewatertemperaturen in de Stille Oceaan kunnen het Nederlandse weer mogelijk beïnvloeden.
Enkele weerkundigen denken dat La Nina in 2011 voor kouder zeewater in onze omgeving zorgde. Het gevolg was toen een warme en droge lente.

Zeewater temperatuur:
2012: Relatief warm in april

25 juni 2012
Aan de Amerikaanse oostkust stijgt de zeespiegel tot vier keer sneller dan in de rest van de wereld. Onderzoekers komen tot die conclusie na analyse van metingen van de voorbije zestig jaar.
Onderzoekers van de Amerikaanse geologische dienst USGS onderzochten metingen van 1950 tot 2009. Ze kwamen tot de conclusie dat de zeespiegel aan de Amerikaanse oostkust drie tot vier keer sneller stijgt dan het mondiale gemiddelde.
Vooral het stuk kust van Kaap Hatteras in North Carolina tot Boston in Massachusetts, een strook van ongeveer 1000 kilometer, is bijzonder kwetsbaar. Daar steeg de zeespiegel sinds 1990 met 3,7 millimeter per jaar, terwijl het mondiale gemiddelde in die periode 0,6 tot 1 millimeter per jaar bedroeg.

In die kwetsbare strook bevinden zich belangrijke steden als New York, de tweede grootste stad van de VS, Boston en Norfolk. Dat zijn steden "die nu al te kampen hebben met schadelijke overstromingen tijdens stormen van een relatief lage intensiteit", zegt USGS-oceanograaf Abby Sallenger.

De zeespiegel stijgt wereldwijd als gevolg van de klimaatwijziging. Enerzijds zet het opwarmende water uit, anderzijds smelten de ijskappen.
Veel mensen denken ten onrechte dat het afsmelten van gletsjers en ijskappen, dat het volume van oceaanwater doet stijgen, de zeespiegel overal even snel zal doen stijgen, zegt USGS-directeur Marcia McNutt. Andere effecten kunnen even groot of zelfs groter zijn dan die zogeheten eustatische stijging.
De USGS stelt dat de stijging van de zeespiegel aan de Amerikaanse oostkust zal blijven versnellen als de temperaturen wereldwijd blijven stijgen.
In april stelde Climate Central in een ander rapport dat de stijgende zeespiegel op middellange termijn bijna driehonderd energie-installaties langs de Amerikaanse kusten bedreigt.
Bron: IPS

25 juni 2012
Als de wereldleiders nu eindelijk echt ernst gaan maken met het verminderen van de uitstoot van koolstofdioxide, stijgt de zeespiegel komende eeuw met ongeveer 75 tot 80 centimeter ten opzichte van 2000. Dat blijkt uit een onderzoek dat gisteren werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Clímate Change.
De temperatuur van de aarde mag dan echter niet meer dan 2 graden stijgen. Die doelstelling hebben de wereldleiders afgelopen maand tijdens de klimaattop in Rio de Janeiro ook uitgesproken. In het jaar 2300 zal de zeespiegel dan met anderhalf tot vier meter zijn gestegen in vergelijking met nu.

Een zeeniveaustijging van anderhalve meter is voor de meeste landen nog behapbaar. Nederland kan dan bijvoorbeeld nog verder duinen en dijken verhogen en verstevigen. Als de aarde komende eeuwen zonder effectief klimaatbeleid 3 tot 6 graden opwarmt, stijgt de zeespiegel tussen de vier en zes meter. Voor lager gelegen landen, zoals Nederland, Bangladesh en eilanden in de Stille Oceaan kan dit tot grote problemen leiden. Steden als New York zullen vaker overstromen.
Men is somber over de bereidheid van de wereldleiders om de doelstellingen van de milieutop te behalen. Geen enkele wereldleider toont op dit moment de moed om dit probleem goed op te lossen. Iedereen wijst nu bijvoorbeeld naar China, maar 40 procent van wat China maakt wordt hier geconsumeerd. Bovendien zijn wij al honderd jaar CO2, aan het uitstoten en China pas twintig jaar.
Om binnen die 2 graden opwarming te blijven, moet in 2050 60 tot 70 procent van de broeikasgasuitstoot (CO2 maar bijvoorbeeld ook methaan) zijn verminderd. Het is zeer onwaarschijnlijk dat dit lukt. Daarvoor is een ommekeer nodig, bijvoorbeeld door over te gaan op duurzame energie, meer gebruik te maken van elektriciteit en biomassa. Ook moet dan meer CO2 worden opgeslagen in plaats van in de atmosfeer geloosd. Men is hoopvoller in wat particulieren en steden voor elkaar kunnen krijgen. Steeds meer particulieren nemen zonnepanelen op het dak en steeds meer steden over de hele wereld proberen klimaatneutraal te worden.
Hopelijk doen al deze maatregelen de wereldleiders op een dag beschaamd opkijken.
Bron: tctubantia

23/07/2012
Noord-Europa heeft door klimaatverandering meer last gekregen van een tropische bacterie die buikgriep en cholera kan veroorzaken. Wanneer het water van de Oostzee 1 graad warmer werd, waren er bijna twee keer zoveel besmettingen met de Vibrio-bacterie als gebruikelijk.
Dat hebben wetenschappers uit Groot-Brittannië, Finland, Spanje en de Verenigde Staten ontdekt. Hun onderzoek verschijnt binnenkort in het wetenschapsblad Nature Climate Change.
De onderzoekers keken naar de Oostzee, omdat dat een van de snelst opwarmende wateren ter wereld is. De temperatuur stijgt ongeveer vier keer zo snel als gemiddeld.
Bron: De Volkskrant

18/09/2012
De Noordzee warmt sneller op dan andere zeeën. Dit stelde het Duitse Alfred-Wegener-Instituut voor oceaanonderzoek gisteren na vijftig jaar meten. De gemiddelde watertemperatuur blijkt in een halve eeuw tijd met 1.7 graden te zijn gestegen. Dat de Noordzee sneller opwarmt, ligt mogelijk aan de geringe diepte en het grote aantal rivieren dat erin uitmondt.
Bron: tctubantia

12/10/2012
De opwarming van de Atlantische Oceaan is mogelijk de oorzaak van het slechte zomerweer in Noord-Europa van de afgelopen jaren. Met de zomer van 2011 als dieptepunt: het was de natste Nederlandse zomer in honderd jaar. Uit een studie van Britse wetenschappers blijkt dat zodra de temperaturen in de Atlantische Oceaan stijgen, dat het weer in Noord-Europa natter en koeler wordt. In hun studie in Nature Geoscience vergeleken zij weergegevens met watertemperaturen van de twintigste eeuw. Zij vergeleken hiervoor warmere periodes in de jaren '30 tot '50, koelere rond de jaren '60 tot '80 en de laatste warme periode vanaf te jaren '90 tot nu.
Bron: VWK

Vorig jaar kwam plotseling het bericht over een nieuw ozongat. Dit keer niet boven Antarctica, zoals eerder werd waargenomen, maar gevaarlijk dicht bij ons drukbevolkte Noord-Europa. Het gat was aan het einde van de poolwinter ontstaan boven de Noordpool en dat was nog nooit eerder waargenomen.
Ook boven Nederland daalde de ozonconcentratie flink. In de daaropvolgende maanden constateerde
het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) een ongewoon hoge zonnekracht, een indicatie van de hoeveelheid uv-straling die de bodem bereikt.

Wetenschappers vermoeden nu dat als gevolg van de toename van broeikasgassen de nog resterende CFK's nog steeds schade aanbrengen aan de ozonlaag. Ook zonder nieuwe uitstoot is er nog voor enkele decennia aan CFK's en aanverwante chloorgassen in de atmosfeer aanwezig. Volgens deze theorie houden de broeikasgassen een deel van de door de aarde teruggestraalde zonnewarmte vast en zorgen ze daarmee voor de opwarming van de troposfeer (de luchtlaag waarin 'het weer' zich afspeelt).

De ozonlaag ligt in de vele kilometers hoger gelegen stratosfeer, dus aan de andere kant van de dikker wordende isolerende broeikasdeken. Omdat door die deken minder warmte van de aarde in de ozonlaag terechtkomt, wordt dit ijle deel van de atmosfeer juist iets kouder. Wetenschappers wisten al dat koude lucht in de stratosfeer een van de factoren is die ozonafbraak versnelt. Daardoor zou de huidige klimaawerandering er dus ook voor kunnen zorgen dat de ozonlaag weer wordt aangetast .

Het Amerikaanse ruimte-instituut NASA opperde enkele maanden geleden nog een andere theorie over de invloed van klimaawerandering op de ozonlaag. Door opwarming van het Noordpoolgebied wordt het zee-ijs er steeds dunner en krijgt het een hogere zoutconcentratie. Volgens de ruimtevaartorganisatie stijgen uit dit zoutere ijs broomdeeltjes omhoog die tot aan de troposfeer reiken en daar soortgelijk gedrag vertonen als CFK's.

Bij het KNMI maken ze zich vooralsnog geen al te grote zorgen. Volgens de onderzoekers in De Bilt speelt namelijk nog een factor een rol: het weer. Daar denken ze dat vorig jaar de koude februarimaand een versterkende rol speelde in de ozonafbraak. Of de kans op zulke gaten op het noordelijk halfrond werkelijk groter wordt, durven de klimatologen niet te zeggen.
Om daar achter te komen, beschikt het KNMI over een speciale satelliet die sinds 2004 elke dag nauwgezette metingen verricht.
Bron: De Twentsche Courant Tubantia.

27/05/2012
leder zomer vormen zich aan het oppervlak van de Groenlandse ijskap grote meren smeltwater. Onderzoekers van de Universiteit van Colorado, die sinds tien jaar zo'n duizend van die meren in de gaten houden, hebben nu vastgesteld dat naarmate het klimaat warmer wordt meer van die meren door de druk die ze op hun ijsbodem uitoefenen verticale scheuren maken, waardoor het meer, vaak zo'n 1 miljoen kuub, in twee dagen tijd leegstroomt. Wat de invloed daarvan is op de ijskap is nog onduidelijk misschien vormt het water tussen ijs en rots een smeermiddel waarover de kap versneld naar zee glijdt, misschien vormt het afwateringskanalen, waardoor de bodem juist stroever wordt. (CS)

25/07/2012
Het landijs op Groenland is half juli zo snel gesmolten dat onderzoekers van NASA eerst dachten dat de satellietbeelden onjuist waren. Dat heeft de Amerikaanse wetenschappelijke organisatie gisteren gemeld.
Tussen 8 en 12 juli steeg de hoeveelheid smeltend ijs op Groenland van 40 naar 97 procent. In de 30 jaar dat NASA de ijskap van Groenland observeert met satellieten, is het smelten nog nooit zo snel gegaan. Uit resultaten van ijsboringen blijkt dat een dergelijke snelle smelting iedere 150 jaar voorkomt. De laatste keer zou rond 1889 geweest zijn.
Over tientallen jaren kunnen we zeggen of dit te maken had met de opwarming van de aarde. Het merendeel van het gesmolten ijs is inmiddels weer bevroren. Als deze dooi doorzet, kan dat bijdragen aan de stijging van de zeespiegel.

10/08/2012
Een vrij ongebruikelijke situatie deed zich voor boven de Noordpool de laatste dagen: een stormdepressie ontwikkelde zich snel en volledig in hartje zomer. In de winter komen deze systemen regelmatig voor maar voor de zomer is dit een nieuwe ontwikkeling. Vermoedelijk is het recordlage niveau van ijsbedekking debet aan deze ontwikkeling. Mede door de sterke wind heeft een deel van het pakijs zich afgescheiden, op drift geraakt waarschijnlijk door wind en deining. Afgelopen zondag en maandag vond een extra versnelling van de ijssmelt op de Arctische zeeën plaats. Dit kwam door een ongewoon stevig lagedrukgebied in de kern (963 hPa).

Binnen die ‘ongeveer’ gelijksoortige lagedrukgebieden is dit overigens een van de allersterkste. Krachtige lagedrukgebieden komen sowieso weinig voor in de poolgebieden, omdat daar normaal gesproken geen straalstroom ligt. Wij in Nederland hebben wel vaak de straalstroom boven ons hoofd liggen deze zomer, en vandaar dat wij al heel wat neerslag hebben opgetekend naar aanleiding van passerende depressies.

Stormen in dit gebied van het noordelijk halfrond hebben grote impact op het zee-ijs. De aangevoerde warme lucht en de kracht van de wind leiden tot snellere smelt. Er kunnen grote stukken ijs van platen worden afgebroken die vervolgens naar warmer water drijven, gemakkelijker in kleinere partjes opbreken en dus makkelijker smelten. Tevens woelt de stevige wind het zeewater fors om waardoor warmer water vanuit de diepten van de Arctische oceaan naar boven kan komen met bekende gevolgen.

Het zee-ijs is deze zomer al sterk aangetast. De afwijking op het noordelijk halfrond ten opzichte van de normale hoeveelheid is ruim 2 miljoen vierkante kilometer. Het lijkt dan ook waarschijnlijk, aldus een klimatoloog van de NASA, dat de storm van het begin van deze week meer schade heeft kunnen veroorzaken dan vroeger. Immers, het huidige areaal aan ijs is minder uitgestrekt en dunner dan vroeger. En dus kwetsbaarder.

Tegenwoordig horen we elk jaar over snelle afsmelt en grote stukken die afbreken van ijsplaten. Ten opzichte van de jaren 70 en 80 is het oppervlakte aan zee-ijs dan ook steeds verder aan het teruglopen. De afsmelt in de zomer neemt steeds omvangrijker vormen aan en de aanwas van dik zee-ijs in de winter verloopt almaar trager en komt veelal later dan vroeger op gang.

15/08/2012
Op 8 augustus, vier weken voordat het smeltseizoen normaal eindigt, was er al meer ijs gesmolten op Groenland dan bij het laatste record aan het eind van het smeltseizoen.
De dooi op Groenland duurt normaal van juni tot het begin van september. Dit jaar verbrak de hoeveelheid gesmolten ijs echter het record van 2010. Dat laatste betekent dat vier weken voor het normale einde van het smeltseizoen, al meer ijs smolt dan op het eind van het smeltseizoen in 2010. Er is sinds de satellietmetingen in 1979 begonnen nog nooit zo veel ijs gesmolten.

Het record van 8 augustus verschilt echter van het record waar NASA midden juli melding van maakte, toen meer dan 97 procent van de ijskap aan dooi onderhevig was. De extreme dooi van juli zorgde voor veel smeltwater, maar dit water bevroor binnen een paar dagen weer opnieuw. Hierdoor is het niet aannemelijk dat dit water bijdroeg aan het smeltwater dat de zeespiegel doet stijgen, waardoor het niet bij de smelt-index hoort.
De cumulatieve smelt-index kijkt ook naar het water dat naar de oceaan stroomt. Dit smeltwater zorgt voor een andere ijs-dynamiek, door de onderkant van de ijskap als het ware te smeren, waardoor ook delen van de ijskap makkelijker naar de zee glijden. Dit jaar had vrijwel elke regio van Groenland te maken met extreme dooi. Ook in de hoger gelegen gebieden gaat de dooi nu al twee maanden door, terwijl daar slechts enkele dagen dooi per jaar normaal is.

Voor zover we nu weten is de opwarming die we zien in het Noordpoolgebied verantwoordelijk voor het activeren van processen die de dooisnelheid verhogen en er op die manier weer voor zorgen dat het proces versnelt. Als we zo over de afgelopen paar jaar kijken, is de uitzondering de regel geworden.
Bron: VWK

28 augustus 2012
Het zat er aan te komen: het Noordpoolijs is dit jaar zo sterk gesmolten dat de hoeveelheid ijs maandag onder het absolute minimumrecord van 2007 gedoken is. Op 26 augustus was nog slechts 4,10 miljoen vierkante kilometer Noordelijke IJszee met ijs bedekt. Dat is minder dan het vorige record, 4,17 miljoen vierkante kilometer, dat in september 2007 werd gevestigd. De metingen gebeurden door Amerikaanse satellieten. De conclusies werden bekendgemaakt door het nationale ijsdatacentrum NSIDC en de NASA.

In september, op het einde van de zomer, is de hoeveelheid ijs traditioneel het kleinst. Maar dit jaar smelt het ijs zo snel dat het record al in augustus gebroken werd. De wetenschappers achten het waarschijnlijk dat het smelten nog enkele weken doorgaat. Het record zat er al een tijd aan te komen. De wetenschappers merkten dat de hoeveelheid Noordpoolijs dit jaar maand na maand kleiner was dan het gemiddelde voor de periode 1979-2000 (in 1979 begonnen de metingen). In juni dook de hoeveelheid ook onder die van de junimaand in het recordjaar 2007.
De voorbije jaren krimpt het Noordpoolijs forser dan anders. Dat is een gevolg van natuurlijke weerschommelingen en van de klimaatwijziging, zeggen wetenschappers. Dit jaar verliest het Noordpoolijs gemiddeld 150.000 vierkante kilometer per dag, meer dan het dubbele van het langetermijnverlies. Of het absolute minimumrecord dit jaar gebroken zou worden, was nog niet zeker. Dat hing onder meer af van wind en bewolking. Vooral begin augustus ging het ineens heel snel, zegt het NSIDC.
Een factor die meespeelde bij de totstandkoming van het nieuwe record, is dat de hoeveelheid meerjarig ijs, ijs dat minstens twee zomers overleeft, de laatste dertig jaar elke winter geslonken is.

14/09/2012
Het resultaat van de koolstofeconomie, de verslaving aan fossiele brandstoffen en het niet willen omvormen naar een duurzame samenleving, nadert zijn climax: niet eerder werd er zo weinig ijs op de Noordpool gevonden in september en niet eerder zo weinig ijsvolume en zo weinig meerjarig ijs.
Ook Groenlands ijs smelt als nooit tevoren, van belang voor onze droge voeten. In Nederland wordt de uitstoot van broeikasgassen flink verhoogd door de maximumsnelheden sinds 1 september significant te verhogen. 10% sneller rijden is ~20% meer uitstoten. De aloude koolstofeconomie tiert in Nederland nog welig.
Bron: vwk

14/10/2012
Klimaatvoorspellers moeten Groenland beter in de gaten houden. De hoeveelheid zoet water die vanaf dit eiland de Noord-Atlantische Oceaan in stroomt is groter dan gedacht, met mogelijk koele gevolgen.
Behalve dat er meer zoet water de zee in stroomt, is ook de snelheid van de zoetwaterstroom vanaf Groenland de afgelopen twintig jaar fors toegenomen. Dat schrijven aardwetenschappers uit Bristol, Utrecht, Enschede en Californië deze week in het vakblad Geophysical Research Letters.

De gevolgen kunnen groot zijn: het zoete water doet niet alleen de zeespiegel stijgen, maar kan uiteindelijk ook de Warme Golfstroom afremmen, die onder meer Europa van warmte voorziet. Dat kan op zijn beurt weer invloed hebben op het klimaat. Een periode van sterke afkoeling van 8.200 jaar geleden werd hoogst waarschijnlijk veroorzaakt door dit mechanisme, in dit geval omdat een meer met smeltwater van de aflopende ijstijd leegliep in de oceaan, en veel wetenschappers veronderstellen dat het plotseling opzetten van een ijzige periode rond 12.000 jaar geleden dezelfde oorzaak had.
Bron: vwk

Lage waterstanden en hoge temperaturen als gevolg van klimaatverandering kunnen de elektriciteitsvoorzieningen in Europa en de VS in gevaar brengen. Elektriciteitscentrales die hun koelwater uit rivieren halen krijgen daardoor te maken met forse productiebeperkingen.
De productie van stroom kan daardoor met wel 20 procent dalen. Bovendien zorgt klimaatverandering
ervoor dat het risico dat centrales in extreme omstandigheden vrijwel stilgelegd worden, drie keer zo groot wordt.

Ook Nederland krijgt te maken met een duidelijke toename van het koelwaterprobleem, hoewel de effecten voor Zuid-Europese landen naar verwachting het grootst zullen zijn, zegt Michelle van Vliet.
Dat blijkt uit een studie die zij, namens Wageningen Universiteit heeft verricht met de universiteit van Washington en onderzoeksinstituten in Duitsland. De onderzoekers hebben de risico’s onderzocht bij 35 grote elektriciteitscentrales in Europa. Daaruit blijkt dat centrales in Spanje, Portugal en Italië het hardst getroffen worden door de gevolgen van hogere watertemperaturen en lage waterstanden.

Centrales die niet over een koeltoren beschikken lopen het grootste risico. De studie is verricht om stroomproducenten goed inzicht te geven in de gevolgen van klimaatverandering. Tot dusverre ontbrak dat inzicht. Nederland heeft de afgelopen tien jaar twee keer te maken gehad met koelwaterproblemen. De gevolgen waren het grootst in 2003 toen langs rivieren gelegen centrales fors moesten terugschalen.
Elektriciteitscentrales mochten toen enige dagen geen koelwater meer innemen omdat de temperatuur
van de rivier, na gebruik van het koelwater, te hoog zou worden. Geloosd koelwater is 7 graden warmer. Hetzelfde probleem deed zich in juli en augustus zoo6 voor. In de zomer van 2010 dreigden opnieuw problemen en kwam Tennet, beheerder van het landelijke hoogspanningsnet, in 'staat van alertheid'.

01/06/2012
De uitputting van het grondwater in Texas en Californië vormt een ernstige bedreiging voor de voedselproductie in de Verenigde Staten. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Texas.
De studie, die verscheen in Proceedings of the National Academy of Sciences, schetst het meest gedetailleerde beeld tot nog toe van de uitputting van het grondwater. De onderzoekers maakten gebruik van meetgegevens bij duizenden waterputten en combineerden die met satellietgegevens van de NASA.

De situatie blijkt het meest zorgwekkend in de High Plains in Texas en de Central Valley in Californië. "We zien nu al veranderingen in beide gebieden", zegt Bridget Scanlon, hoofdauteur van de studie. "We zien de plattelandsbevolking afnemen en naar de steden trekken. Tijdens droge periodes zijn sommige boeren gedwongen om hun land braak te laten liggen. Die trends zullen alleen sterker worden als de waterschaarste ernstiger wordt."

Boeren in Californië pompten alleen al in de droogte tussen 2006 en 2009 zoveel grondwater op dat ze er het grootste reservoir in de VS, Lake Mead, mee hadden kunnen vullen. Een dergelijk gebruik van grondwater is absoluut niet vol te houden. De onderzoekers waarschuwen dat, als er niet ingegrepen wordt, in bepaalde gebieden geen geïrrigeerde landbouw meer mogelijk zal zijn.

Het gebied Central Valley in Californië en de High Plains in Texas worden de fruitmand en de graanschuur van de VS genoemd. De twee gebieden produceerden in 2007 voor 56 miljard dollar (45 miljard euro) aan landbouwproducten. Maar ze zijn tegelijk goed voor de helft van de uitputting van het grondwater in de VS.

De wetenschappers stellen verschillende oplossingen voor. Zo moet op grote schaal overgeschakeld worden van de huidige inefficiënte irrigatiesystemen op druppelirrigatie. Ze pleiten ook voor "grondwaterbankieren", waarbij water in minder droge tijden wordt opgeslagen om er bij droogte gebruik van te maken