Leden krijgen toegang tot extra informatie. Leden kunnen ook deelnemen aan het Forum Totaal hits:
Hieronder kunt u inloggen met een Gebruikersnaam en Wachtwoord of een account aanmaken. Aantal bezoekers
 

 Hier kunt u alle informatie vinden met betrekking tot het weer waaronder Waarnemingen in Haaksbergen, alles over het klimaat en de klimaat veranderingen, het weer in Nederland vanaf het jaar 800, weertips et cetera.

Welkom, Gast
Alstublieft Inloggen.    Wachtwoord verloren?
1927 Stormramp, Cycloon van Neede (1 bezoeker) (1) Gast
Ga naar onderkant Favoriet: 0
TOPIC: 1927 Stormramp, Cycloon van Neede
#42
1927 Stormramp, Cycloon van Neede 14 Jaren, 4 Maanden geleden Karma: 0  
De wervelstorm in Twente en den Gelderschen Achterhoek.
Op die 1e-juni in 1927 raasde er een windhoos van klasse 4 volgens de schaal van Fujita over het Achterhoekse Neede. De Fujita-schaal loopt van 1 tot 5, het was dus een zeer krachtige windhoos. De windhoos verplaatste zich over een strook van Lichtenvoorde via Neede naar Tubbergen in Twente. De hoos eiste 10 doden waarvan 3 door blikseminslag. Het positieve van deze windhoos was, in vergelijking met die van Borculo op 10-augustus 1925, dat de windhoos van Neede zich niet over de stadskern verplaatste. De richting was ook iets oostelijker dan de windhoos van Borculo. Op sommige plaatsen was wel een spoor zichtbaar van 400-500 meter.


De baan over het Oosten van Nederland. Bron: site Herman Dute

In Groenlo had men in de omgeving de cycloon als het ware zien aankomen, aangekondigd door een pikzwarte lucht, waardoor men op straat vrijwel niets kon zien. Men hand den indruk gekregen alsof plotseling een brand uitbrak. Alles was als het ware in een koker omhoog gezogen en gaf den indruk van een rookkolom. Zoo hevig was de kracht van den cycloon dat zelfs het water uit de Berkel een tiental meters werd opgezogen. Twee brigadiers van de Marechaussee, die op het oogenblik, dat de cycloon losbarstte, van Haaksbergen kwamen, hadden als het ware de bui voor zich uit zien gaan. Ze hadden den indruk gekregen dat de cycloon kwam van de Duitsche grens, zich verder slingerde langs Neede, met een bocht in de richting Eibergen en verder naar het Zuiden. Ook dezen vertelden dat het verschijnsel zich voordeed als een grote trechter, waaruit een warrewinkel van takken, stof en steenen werd rondgeslingerd.’ Een tornado dus. Een zware tornado, later herleid als een F4-tornado
Groenlo bleek onbereikbaar. Even voor het dorp was een strook met een breedte van 280 meter eenvoudigweg met de grond gelijk gemaakt. Van sommige boerderijen stond niet meer dan 30 tot 50 centimeter boven de fundering nog boven de grond. Er waren drie doden en ettelijke gewonden. Onder de doden bevond zich een timmerman, die tijdens zijn werk door de tornado werd opgepikt. Tweehonderd meter verderop kwam hij pas weer op de grond. Hoe hevig de kracht van den storm was, bleek wel daaruit, dat een dorschmachine, die bij een boerderij stond, ruim honderd meter was weggeslingerd. Overal op den weg vonden wij doode kippen en ander klein vee, dikwijls honderden meters van de in de nabijheid gelegen boerderijen vandaan.
Beltrum een gehucht van bijna 20 boerderijen middenin de baan van de tornado. Het schadebeeld was onbeschrijflijk. Op de weg van Beltrum naar Neede bij nog geen kilometer voor Neede was het gebied totaal verwoest. Groote, zware boomen waren links en rechts over den weg gevallen, met wortel en al uit den grond gerukt of op 1 a 2 meter boven de grond afgebroken. Het was hier een ware barricade van takken en bladeren, waar geen doorkomen aan was. Grote verwoestingen te Neede. Zestig huizen en een textielfabriek vernield. Dooden en zwaar gewonden. Vele boerderijen een ruïne. Honderden personen dakloos.De 14 nieuwe gemeentewoningen, die bij den Haaksbergerweg zijn gebouwd, werden door den cycloon vernield.
Het verwoestingsgebied in Twente is een vrij smalle strook, varieerende van 100 tot eenige honderden meters en loopenden in bijna zuiver Noordelijke richting. In die strook is het vernielingswerk echter grondig verricht. Volgens ooggetuigen deed zich in Hengevelde na de regen- en hagelbui, die met den storm gepaard ging, het eigenaardige geval voor, dat er levende paling op den weg gevonden werd. In een weide nabij den straatweg Delden-Goor zijn eenige koeien over een dubbele draadafrastering gevlogen.

Haaksbergen 12 juni 1927
In een onder voorzitterschap van Jhr. H. J. W. J. von Heyden burgemeester deze gemeente, in Hotel Spoorzicht gehouden vergadering van daartoe opgeroepenen s een comité tot inzameling van gelden voor de getroffenen door de Stormramp gevormd.

Haaksbergen 17 juni 1927
Volgens opgaven, verstrekt door de getroffenen, heeft de cycloon van i Junit j.l. hier een totaalschade van ruim f39000,- aangericht, dit is belangrijk meer dan die van augustus 1925. De effectieve schade wordt thans vastgesteld door onpartijdige taxateurs van elders, die hier bereids hun werk zijn begonnen. Het plaatselijk steuncomité is zijn werkzaamheden aangevangen. Op verzoek van den burgemeester hebben de raadsleden zich eveneens met de inzameling der giften belast.

Verwoestende cycloon over den Achterhoek

Op het moment dat de windhoos zijn verwoestende werk voltrok, werkten er ongeveer driehonderd mannen en vrouwen in de fabriek. Toen op een gegeven moment een metselaar alarm sloeg omdat hij een "rare lucht" zag aankomen die hij zich nog duidelijk herinnerde van de ramp in Borculo, zocht iedereen een goed heenkomen.
In paniek geraakt, zocht men de kelders op, kroop men onder werkbanken of vond men andere plekjes waar men zich veilig waande. Dat er al gewonden waren voor de storm toesloeg, kan rustig worden aangenomen.

Woningen werden omhooggezogen. Ook rond het spoorwegemplacement was de schade erg groot. Achter dat emplacement stond een dubbele woning, bewoond door de gezinnen Van Sandwijk en Smit. Deze woning werd, met de bewoners, als het ware opgezogen en weggeslingerd. Daarbij kwam een twaalfjarig dochtertje van het gezin Van Sandwijk om terwijl haar zesjarig zusje een schedelbasisfractuur opliep. De echtgenote van Smit brak haar beide benen, zijn kinderen raakten ernstig gewond.
De materiële schade rond en op het emplacement was enorm. Een reeks goederenwagens werd van de rails gelicht en tientallen meters weggeslingerd. De monumentale goederenloods, in die dagen vaak een schoolvoorbeeld voor degelijke bouw, werd doormidden gebroken. De machineloods, waarin zich tien mensen bevonden, werd getroffen door een regen van puin en stenen. De zich in de buurt van het station bevindende boerderijen werden vrijwel allemaal vernield. Ook de wijk Ruwenhof werd zwaar getroffen alsmede het gebied in de richting van de Haaksbergseweg. In die omgeving werd een veertigtal woningen totaal vernield.
De windhoos, die uit de richting Beltrum was gekomen, zette zich voort in de richting Twente, waar in de omgeving van Delden, Bornerbroek, Albergen en Tubbergen nog talrijke boerderijen werden vernield. Daarna kreeg het Duitse gebied het zwaar te verduren, vooral in de omgeving van de dorpjes Ems en Eschen.

Hulpactie kwam snel op gang. Evenals twee jaar daarvoor in Borculo, trok de ramp een geweldige belangstelling.
Herinneringen aan 1925 werden opgehaald en vergelijkingen werden getroffen. Op de plaats waar de beide banen van de windhozen in 1925 en, 1927 elkaar had den overlapt, werden boerderijen voor de tweede keer getroffen. Sommige boerderijen waren nog maar nauwelijks helemaal herbouwd, toen ze op die eerste junidag in 1927 opnieuw werden getroffen.
Ook nu was er weer hulp van buiten nodig, hulp in geld, hulp bij het opruimen en alles wat er verder te doen was. Tijdens de ramp in Borculo had men ervaring opgedaan, zodat de hulpverlening ,spoedig op gang kwam. Tijdens de hulpverlening aan Borculo was destijds een landelijk Nationaal Steuncomité opgericht (dat nu is omgedoopt in Nationaal Rampenfonds). Dat comité stelde onmiddellijk f 20.000 beschikbaar terwijl het Oranje Kruis een bedrag van f 25.000 stortte voor de eerste noodleniging.

De materiële schade kon worden hersteld, niet echter kon alle persoonlijk leed worden gelenigd. De tijd heeft alle wonden geheeld. Het station is afgebroken en de fabrieksgebouwen van Ter Weeme zijn er ook niet meer. Overgebleven is slechts een monumentale stenen bank op de hoek van de Rozenkamp - Haaksbergseweg, die een herinnering vormt aan een gebeuren waarbij in enkele minuten werd vernield wat mensenhanden in vele jaren hadden opgebouwd.

Needse stormramp in 1927 telde 7 doden




Waarschijnlijk komt het door het feit dat twee jaar voordien Borculo zwaar was getroffen door een cycloon, dat de Needse stormramp van 1 juni 1927 wat Minder in de belangstelling heeft gestaan. De ramp in Borculo, op 10 augustus 1925, was een eerste in een serie en kreeg ook internationaal grote aandacht. Je zou kunnen zeggen dat het nieuwtje er een beetje af was toen een verwoestende windhoos twee jaar later een deel van Neede trof. Het feit dat slechts een deel van de plaats Neede werd verwoest komt doordat de cyeloonbaan ,slechts over een deel van de bebouwde kom trok, terwijl de baan van de hoos in Borculo midden door de stad liep. De intensiteit van de stormramp in Neede moet echter groter zijn geweest doordat de kracht zich concentreerde in een vrij smalle baan. Het kan ook door toevallige andere omstandigheden zijn gekomen maar een feit is dat de ramp in Neede meer slachtoffers eiste. Er waren zeven doden tegen "slechts" drie in BoreuIo, hetgeen een bewijs zou kunnen zijn dat de, Needse stormramp heviger van aard is geweest.

Zeven mensenlevens waren er te betreuren terwijl ongeveer 25 mensen zwaar werden gewond. Zeer talrijk waren de lichtgewonden. En zeer groot was de schade, niet alleen in het dorp Neede maar ook buitenaf. Honderden boerderijen gingen geheel of gedeeltelijk verloren, in de hoosbaan werd de oogst totaal vernield, veel vee werd gedood. In Lichtenvoorde, Lievelde, Beltrum, Eibergen en GroenIo was de schade ook erg groot. Dat er niettemin van de Needse stormramp wordt gesproken komt doordat de plaats Neede zoveel schade opliep ter,wijl in andere gemeenten het natuurgeweld alleen in het buitengebied huis hield.

Bevolking zocht een goed heenkomen. Zoals gezegd, werd echter maar een deel van de plaats getroffen. Het was een smalle baan die nog net Neede trof en vooral huishield in de omgeving van het station en de toenmalige textielfabriek van de gebroeders Ter Weeme. De grote gebouwen van de weverij, blekerij en sterkerij werden totaal in elkaar gedrukt, de schoorsteen knapte als een rietje middendoor.
Erwin (Admin)
Administrator
Berichten: 1211
graph
Gebruiker offline Klik hier om het gebruikersprofiel van deze gebruiker te zien
Gelogd Gelogd  
 
Laatste Wijziging: 13/08/2010 17:03 Door Erwin.
 
De Administrator heeft publieke schrijf toegang geblokkeerd.  
Ga naar bovenkant
Forum Het weer in Haaksbergen
Banner

Bezoekers

We hebben 45 gasten online